Área: komputatoorachiki/computación/
Nº |
Wayuunaiki |
Español/ alijunaiki |
Pütchiirua / frases |
1 |
Eerulaa | Abrir |
Jeerula anaajaalaa wakumalakalü semaana alatakaa. Abran el archivo que hicimos la semana pasada
|
2 |
Accesorio (Dispositivo Como Impresora, Manejador De Disco, Módem, Etc.) |
Wainma korolowa’ata sünain komputatoorakalü. El computador tiene varios accesorios. |
|
3 |
Apagar |
Püyokule’era komputatoorakalü. Apaga la computadora
|
|
4 |
Archivo |
Pünaajaa püyaakua sulu’u anaajalaakalü. Guarda tu foto en el archivo
|
|
5 |
|
Borrar |
Borra el archivo María Püma’inrüinjira anaajalaakalü Mariia.
|
6 |
Computadora |
Anasü ma’in kama’anaa wanee komputatoora piichipa’aa . Es muy bueno tener una computadora en casa
|
|
7 |
Conectar |
Pa’ata Kawaralasükalü Ruwetta. Conecta la pantalla Roberto
|
|
8 |
|
Conectividad |
Nnojotsü anain epe’ipajiraaya maulu yaa. No hay buena conectividad en este momento
|
9 |
Copiar |
Pu’ulaka püshatüin kanüliasükalü sulu’u anaajaaleekalü Intenta Copiar el documento en la memoria
|
|
10 |
Correo electrónico |
Joo’uya waluwataai wanee imeerü. Vamos a enviar un correo electrónico
|
|
11 |
Cursor |
mira el cursor
|
|
12 |
Difícil (Ser) |
Kapüleesü ma’in tamüin taa’inrüin. Para mí es muy difícil hacerlo
|
|
13 |
Digital
|
Puluwataa tamüin püyaakua sünain tijitaalüin sulu’umüin teimeeitse. Envíame tu foto en digital a mi correo
|
|
14 |
Lakayaase’ejuushi (CD) |
Disco Compacto (CD) |
Piya’laja wanee lakayaase’ejuushi (CD) süpüla akirajawaa sünain komputatoorachiki. Compra un disco compacto(CD) para la clase de informatica
|
15 |
Eliminar | Püwasüta kanüliasükalü nukumalakaa Jusee. Elimina el documento que hizo José
|
|
16 |
¿Tienes email?
|
||
17 |
Encender |
Encienda la computadora
|
|
18 |
Enchufar |
Püpe’ipala komputatoorakalü Aana. Ana enchufa la computadora
|
|
19 |
Grabar (Copiar Archivos En Un CD Grabable) |
Püshata anaajaalaakalü tüü sulu’u (CD) nipijanamaajatü Eetoorü. Graba este archivo en el cd grabable de Héctor
|
|
20 |
Guardar |
Pünaajaa joolu’u sulu’u sakayaasü chechesükalü. Guárdalo ahora en el disco duro
|
|
21 |
Hardware |
¿Pütijaa o’u kasain tü Jaarüwerükalü? ¿sabes lo que es hardware?
|
|
22 |
Herramienta |
Komputatoorakalü wanee a’yataaya choujaasü ma’in sümüin wayuu. La computadora es una herramienta muy importante para las personas
|
|
23 |
Iniciar |
Acheküsü pu’uttirüin püroküraamakalü. Debes iniciar el programa
|
|
24 |
Pantalla |
La pantalla tiene buena imagen
|
|
25 |
Prender |
Pu’ulaka püchuwalüin komputatoorakalü Trata de encender la computadora
|
|
26 |
Ratón | We’raajai sükookooche’erüin komputatoorakalü, ¡shia tüü!. Conozcamos el ratón de la computadora, ¡Es este!
|
|
27 |
Teclado | Püshaja pünülia süka ajüttiaapalakaa. Escribe tu nombre con el teclado
|
|
28 |
Virtual |
Ekirajawaakalü anteetkaa sükajeejeerü mepettujusalü. La próxima clase será de manera virtual
|
|
29 |
Web |
Püchajaa sulu’u waleketkaa suchukua komputatoora. Busca en la web la información sobre el computador |
|
30 |
Wi-Fi |
Eesü Wai-Pai peje sünain püpia. Cerca de tu casa hay Wi-Fi |
a. ¿Atijeeshi pia a’yatawaa süka komputatoorakalü? ¿Quieres aprender a trabajar con la computadora? b. ¿Jamüsü saa’in pümüin pu’ulaküin Puchuwalüin komputatoorakalü? ¿Qué te parece si intentas encender la computadora? c. Nnojoo, jalüja paa’in yekirajüinjachi pia No, presta atención que te voy a enseñar ![]() d. Püjütta süka shi’ichi pajapira ajüttülee achuwalaayakalü Pulsa con tu dedo índice el botón de encender e. ¿Kapüleesün? ¿Es difícil? f. ¿Eesü süpüla pikirajüin wanee pa’aleewain? ¿Puedes enseñar a uno de tus amigos? |
BIBLIOGRAFÍA / KARALO’UTAMA’ANALEEJATÜ
- Jusayú, Miguel Ángel & Jesús Olza. 1988. Diccionario sistemático de la lengua guajira. Caracas: Universidad Católica Andrés Bello.
Silva Wuraliyuu, Abel con asesoría de José Alvarez Pütchimaajatü Wayuunaikiru’u. -
– Diccionario en Wayuunaiki con algunos neologismos. Editado y producido por la Organización Indígena de La Guajira YANAMA. La Guajira 2017.