¿JamakaꞋa nnojoika püntüin
aliikainkaa? (m)
¿Por qué no viniste ayer?
|
|
|
¿Jarat kaainjainkaa tü kattoꞋuikaa?
¿Quién hizo esta mochila?
|
|
|
Atunkaleeshia taya. (m)
Me quedé dormido
|
|
Atunkaleesia taya. (f)
Me quedé dormida
|
|
|
¿JeꞋra puchonnii?
¿Cuántos hijos tienes?
|
|
|
JoꞋotoo suluꞋu uusakat.
Móntense en el bus.
|
|
|
Saaijüin teikaa.
Lo hizo mi mamá
|
|
|
AꞋitüsü juya.
Está lloviendo.
|
|
|
Ekirajaashi taya sünain
wayuunaiki.(m)
Estoy aprendiendo wayuunaiki.
|
|
|
Sajatü tamüiwaꞋa tepialuꞋu.(f)
Estaba sola en mi casa.
|
|
|
¿Jouja süntaka püi?
¿Cuándo viene tu mamá?.
|
|
|
¿Jouja nüntaka püshi?
¿Cuándo viene tu papá?
|
|
|
¿Kachonshi pia?(m)
¿Tienes hijos?.
|
|
¿Kachonsü pia?(f)
¿Tienes hijos?.
|
|
|
|
Kepiashi tayakai MaikoꞋu.(m)
Yo vivo en Maicao.
|
|
Kepiasü tayakaa MaikoꞋu. (f)
Yo vivo en Maicao.
|
|
|
¿Jalasü tü ekirajiapüleeka?
¿Dónde está la escuela?
|
|
|
Naaijüin tashikai
Lo hizo mi papá.
|
|
|
Piyokojo sikikat.
Apaga la leña.
|
|
|
¿Jarat paashajaainjatka amaa?
¿Con quién vas a hablar?
|
|
|
Nnojoo tatija aaꞋo.
No sé.
|
|
|
Seechi taya jooluꞋu.(m)
Ya vuelvo.
|
|
|
Jüntai wattaꞋa.
Vengan mañana.
|
|
|
¿Jamüsü shiꞋyalajaka?
¿Ella por qué llora?.
|
|
|
Ajutuushi taya naaꞋoje püliikükai.(m)
Me caí del burro.
|
|
|
|
¿Jarat kamaajachika pia aliikainka? (m)
¿Con quién viniste ayer?
|
|
|
|
Sütüsü tamüin.
Me rasca.
|
|
|
¿Jamüshii natkaaka?
¿Por qué pelean?
|
|
|
|
Matüjüinsat aashajawa taya
wayuunaiki. (f)
Yo no sé hablar wayuunaiki.
|
|
|
Motshi pia sheema kaꞋlaira (m)
Le tienes miedo al tigre.
|
|
|
¿Jamüshi piꞋyalajakaa?
¿Por qué lloras?
|
|
|
Seenajüin pia seeño
Te llama la seño.
|
|
|
Yaainjachi taya wanee kashi. (m)
Me quedo por un mes.
|
|
Yaainjatü taya wanee kashi. (f)
Me quedo por un mes.
|
|
|
Müshi, müsü.
Él dijo, ella dijo.
|
|
|
Kamalainsü tamüin yaapünaa.
Me gusta estar aquí.
|
|
|
Watta saaliin.
Bastante.
|
|
|
¿Joujatü amüloꞋulüin
karaloꞋutakaa?
¿Cuándo se perdió el cuaderno?
|
|
|
Saajüin ekirajütkalü
puluateꞋerüinjatü ashajiakalü.
La seño dice que le mandes el
lápiz.
|
|
|
Anachonsü tepia
Mi casa es bonita
|
|
|
JaꞋyumüipa eküütkaa.
Ya está la comida
|
|
|
Püshotta wunuꞋukaa
Corta el árbol
|
|
|
¡Jükotchira tü yarütsükaa!
¡Recojan la basura!.
|
|
|
Püsaajaa sikikaa.
Busca la leña.
|
|
|
Aashajaaweena waya pietnoꞋulu
Hablamos este viernes.
|
|
|
Püsaajaa einaseekaa.
Busca la silla.
|
|
|
Iyeyülia
Está cruda.
|
|
|
Puchuaja sikikaa.
Prende la leña.
|
|
|
¿Jamüsü piꞋrüin karaloꞋutakaa?
¿Qué te pareció el libro?
|
|
|
Anachonsü,atijüsütaya sunainjee
Está lindo, aprendí mucho de él
|
|